Cổ trướng ở mèo

Cổ trướng ở mèo là gì?

Cổ trướng—còn được gọi là tràn dịch ổ bụng—là sự tích tụ chất lỏng trong bụng, đôi khi khiến bụng phình to rõ rệt.

Chất lỏng tích tụ trong bụng có thể bao gồm nhiều chất khác nhau, bao gồm máu, nước tiểu hoặc huyết thanh (thành phần chất lỏng của máu). Những chất này có thể xâm nhập vào bụng do các mạch máu hoặc cơ quan bị tổn thương, cơ quan phì đại, khối u ở bụng phát triển hoặc viêm ở bụng.

Cổ trướng là một tình trạng khó chịu do sự tích tụ của chất lỏng đẩy lên cơ hoành, dạ dày và ruột. Điều này có thể gây khó thở, buồn nôn, khó chịu ở bụng và năng lượng thấp, trong số các vấn đề khác. Vì chất lỏng trong bụng là triệu chứng của một căn bệnh hơn là bệnh của chính nó, nên cần phải khám thú y và xét nghiệm chẩn đoán để xác định nguyên nhân cơ bản. Thật không may, nguyên nhân của cổ trướng thường nghiêm trọng.

Cổ trướng ở mèo

Triệu chứng cổ trướng ở mèo

Lượng chất lỏng trong bụng ảnh hưởng đến sự phát triển của các triệu chứng. Khi lượng dịch tương đối ít, có thể không có triệu chứng và cần chụp X-quang để chẩn đoán chính xác tình trạng cổ trướng. Sự tích tụ một lượng lớn chất lỏng trong bụng có thể khiến mèo phát triển các triệu chứng đáng chú ý, bao gồm các triệu chứng phổ biến nhất:

Khó chịu ở bụng—mèo không chịu khám bụng hoặc kêu khi nằm

Sưng bụng

Khó thở (chẳng hạn như tăng nhịp thở và tăng nỗ lực) và giảm khả năng tham gia vào hoạt động thể chất

Giảm sự thèm ăn

Năng lượng thấp và điểm yếu

Ho

Buồn nôn và ói mửa

Bệnh tiêu chảy

Thay đổi nhiệt độ cơ thể, sốt hoặc hạ thân nhiệt

Tăng cân

Teo cơ ( mất mô cơ khiến xương hông, xương sườn và cột sống của mèo dễ dàng sờ thấy và nhìn thấy hơn, mặc dù lượng mỡ trong cơ thể có thể vẫn giữ nguyên)

Tăng cảm giác khát và đi tiểu

Tiếng thổi tim và mạch yếu, nếu suy tim là nguyên nhân

Nguyên nhân cổ trướng ở mèo

Mèo có thể phát triển cổ trướng vì nhiều lý do, bao gồm:

Suy tim bên phải —khi bên phải của tim không thể bơm máu hiệu quả, dẫn đến tăng áp lực lên các mạch máu và đẩy dịch từ các mạch máu vào ổ bụng.

Bệnh gan —rối loạn chức năng gan có thể làm giảm sản xuất albumin, một loại protein có trong máu.

Ký sinh trùng đường ruột —gây mất protein từ máu qua đường tiêu hóa, đây là một nguyên nhân khác khiến chất lỏng di chuyển vào khoang bụng.

Hội chứng thận hư —tình trạng viêm thận, gây mất protein từ máu để chất lỏng trong các mạch máu bị viêm của thận di chuyển vào vùng bụng. Bản thân hội chứng thận hư có thể do nhiễm trùng thận, ung thư thận hoặc các bệnh qua trung gian miễn dịch khiến các tế bào miễn dịch của cơ thể tấn công và làm tổn thương các tế bào thận khỏe mạnh.

Chấn thương bên trong —do ngã từ trên cao xuống hoặc bị ô tô đâm. Vỡ mạch máu có thể dẫn đến rò rỉ máu vào bụng và vỡ bàng quang có thể dẫn đến rò rỉ nước tiểu vào bụng.

Vỡ bàng quang —do tắc nghẽn do sỏi hoặc cục máu đông.

Gan hoặc lá lách to — có thể gây áp lực lên các hạch bạch huyết và mạch bạch huyết ở bụng, ngăn dịch chảy ra khỏi bụng.

Viêm phúc mạc —viêm niêm mạc bụng (phúc mạc) do nhiễm trùng dẫn đến cổ trướng khi các tế bào lót bụng bị viêm và tiết ra quá nhiều dịch.

Ung thư —chẳng hạn như ung thư biểu mô (ung thư biểu mô khắp bụng) có thể gây tích tụ chất lỏng trong bụng bằng cách kích thích phúc mạc theo cách tương tự như viêm phúc mạc, với các tế bào tạo ra chất lỏng dư thừa.

Làm thế nào bác sĩ thú y chẩn đoán cổ trướng ở mèo

Ngoài các dấu hiệu lâm sàng được mô tả ở trên, bác sĩ thú y sử dụng một số xét nghiệm để chẩn đoán cổ trướng. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang và siêu âm là những xét nghiệm chẩn đoán phổ biến nhất được sử dụng để tìm chất lỏng trong bụng và chẩn đoán hình ảnh cũng cho phép đánh giá các cơ quan như gan, lá lách, thận, bàng quang, ruột và tim để giúp xác định gây ra.

Nếu hình ảnh không kết luận được, các xét nghiệm chẩn đoán khác như bảng hóa học máu, công thức máu toàn bộ, phân tích nước tiểu và kiểm tra phân thường được yêu cầu để xác định nguyên nhân cổ trướng. Bác sĩ thú y cũng có thể lấy mẫu dịch ổ bụng để xác định thành phần của nó, tìm kiếm các thành phần như máu, vi khuẩn, protein hoặc tế bào ung thư.

Điều trị cổ trướng ở mèo

Điều trị cổ trướng ở mèo phụ thuộc vào nguyên nhân.

Trong một số trường hợp, nguyên nhân cơ bản có thể không được điều trị chính xác, vì vậy việc điều trị có thể bao gồm phẫu thuật đặt ống thông vào bụng để cho chất lỏng thoát ra ngoài. Chất lỏng tích tụ từ từ có thể chỉ cần dẫn lưu định kỳ trong khi mèo của bạn được dùng thuốc an thần. Phẫu thuật điều chỉnh để ngăn chất lỏng tích tụ thêm có thể cần thiết trong trường hợp khối u, xuất huyết do chấn thương, vỡ bàng quang do chấn thương hoặc tắc nghẽn đường tiết niệu.

Trong các trường hợp khác như suy tim hoặc bệnh gan, các loại thuốc dành riêng cho tình trạng này có thể được kê đơn để giảm tích tụ chất lỏng trong bụng. Ung thư biểu mô hoặc ung thư khác đã lan rộng khắp cơ thể có thể cần được điều trị bằng hóa trị hơn là phẫu thuật.

Nguyên nhân cổ trướng do vi khuẩn như viêm phúc mạc và nhiễm trùng huyết cần được điều trị bằng kháng sinh. Mặc dù mèo bị tràn dịch ổ bụng do các tình trạng như suy tim, bệnh gan hoặc nhiễm trùng huyết có thể không đủ ổn định để tiến hành phẫu thuật một cách an toàn, nhưng quản lý y tế thường là hình thức điều trị tốt nhất. 

Phục hồi và quản lý cổ trướng ở mèo

Thời gian phục hồi, tiên lượng tổng thể và khả năng cổ trướng tái phát cũng phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản.

Thuốc và chế độ ăn ít natri có thể giúp làm chậm tốc độ tích tụ chất lỏng trong bụng, nhưng những liệu pháp này có thể không ngăn được cổ trướng tái phát. Vì cổ trướng có thể phức tạp để quản lý trong trường hợp bệnh mãn tính hoặc nghiêm trọng, điều quan trọng là phải đưa mèo nghi ngờ có chất lỏng trong bụng đến bác sĩ thú y hoặc bệnh viện thú y càng sớm càng tốt.

Mèo có cơ hội được thoải mái và chữa lành tốt nhất vì chứng cổ trướng đang được giải quyết bằng cách làm theo hướng dẫn của bác sĩ thú y về cách điều trị và quản lý, bao gồm cả việc kiểm tra lại để đánh giá tiến triển.